vrijdag 2 januari 2015

O LIMPO rio 2016 en de droogte

A seca, de droogte


Still uit mijn video n.a.v. het Wereld Sociaal Forum in Belém. Blijkbaar was ik er al tijdje door geboeid :-)

Lang was het een probleem van het arme Noord-Oosten van Brazilië, van het binnenland dan nog, want Recife en Olinda waar ik woon liggen aan de kust, in de vochtige tropische klimaat-gordel, waar we tot nu toe niet rechtstreeks met droogte te maken hadden. Niet rechtstreeks, want iedereen heeft wel te maken met de problematische favelas, met het geweld en de vervuiling in die arme-mensen-getto's.
Men wil al eens vergeten dat de Braziliaanse sloppenwijken hun ontstaan en groei grotendeels door de droogte in het binnenland, de Sertão, zijn veroorzaakt. Wanneer het eens te weinig, of niet regent in het jaarlijkse regenseizoen, en dat is al regelmatig gebeurd, zijn de familiale boerderijtjes onleefbaar en trekken de mensen hoopvol naar de steden waar ze definitief in de sloppenwijken belanden.

Het nieuwe luxe-product

Vandaag is de droogte 'het' onderwerp in São Paulo, de grootste en rijkste stad van Brazilië. 11 miljoen inwoners kijken de laatste tijd vol verbazing naar hun kraantje waar geen water of nog nauwelijks water uit komt. Officieel rantsoeneert de Watermaatschappij (Sabesp) nog niet maar iedereen voelt het beperkt debiet tussen de late namiddag en de vroege ochtend. Kledij wassen wordt uitgestel, de auto wast men al een tijdje niet meer, steeds meer mensen gaan naar hun sportclub om er te douchen, de clubs reglementeren de douche-tijd, flatgebouwen beperken de toegang tot hun zwembaden en tankwagens met duur water doen gouden zaken. Water is nu algemeen een luxe-product geworden.

Niemand wil het horen

Globo, de commerciële zender lult er op los, klaagt en zaagt over de dagelijkse ongemakken - dat er bijvoorbeeld 5 miljoen ongewassen auto's in São Paulo rondrijden - om het maar niet te hebben over de globale ramp, over het Cantareira-bekken bijvoorbeeld, dat de dorst lest van zo'n 6,5 miljoen inwoners in de stad en wiens waterniveau elke dag een paar centiem-procent blijft zakken en in de officiële berichtgeving van november 2014 al op een dramatische 12,4% stond. En om het maar niet te hebben over de onvoorstelbare vervuiling van de bijna-droge rivieren zoals de Rio Tietê. En het maar niet te hebben over het alarmerende lage waterpeil van de São Fransisco, een van de grootste rivieren in Zuid-America.

O LIMPO rio 2016

Ik zie het met lede ogen aan.
Net nu wij met ons kunst-project "O LIMPO rio 2016" beginnen en de overdaad aan plastiek aanklagen die de Braziliaanse rivieren in de zee lozen lees ik ... dat in São Paulo veel restaurants hun drank nu in weggooibekers schenken om op hun afwaswater te besparen en dat in de wijk Penha een verkoper van water in plastiek flessen zijn omzet met 300% zag stijgen. Van een kapper hoor ik dat zijn waterfilters nu bruin-zwart zien, alhoewel de Sabesp beweert dat het water nog proper is.

De favelas

En last but nog least, het sociale aspect. Niet verwonderlijk dat de waterschaarste vooral voelbaar is in de arme wijken, ja, maar daar zijn ze wel gewoon spaarzaam om te gaan met water. De meeste woningen hebben een eigen watertank op hun dak en iedereen houdt goed in de gaten wanneer er voldoende druk op de leiding zit om de tank te vullen, water wordt daar altijd bewust verbruikt. Terwijl de rijkere wijken klagen over het feit dat ze na 22u soms niet kunnen douchen kijkt men in de favelas altijd - en bij elke een kraan die men opendraait - of hun waterreservoir het zal uithouden tot er opnieuw druk op hun leiding komt. Ik ken dat.


Rio 2016

Droogte, het is geen exclusief probleem van Brazilië, neen, maar weet wel dat het land 13% van het zoetwater van onze planeet binnen zijn grenzen houdt en weet dat de massale dagelijkse kap van het Amazonewoud - niet voor niks 'regen'woud genoemd - een van speculatieve oorzaken van de droogte is.
Hopelijk kan Evy Van Acker, onze nationale trots op het water, wat aandacht trekken naar de erbarmelijke toestand van de Braziliaanse rivieren wanneer ze in augustus 2016 met haar gouden medaille in Rio de Janeiro op het podium staat. Alle beetjes helpen. Ik doe wat ik kan en 2015 is nog maar net begonnen.

Geen opmerkingen: